Sağlık profesyonelleri için dijital görünürlük artık kaçınılmaz bir gereklilik.
Ancak 2023 ve 2025 yıllarında yayımlanan iki önemli yönetmelik, bu görünürlüğün nasıl yürütülmesi gerektiğini net şekilde tanımladı.
Bugün birçok psikolog, fizyoterapist, diyetisyen ve diğer sağlık profesyoneli “ne paylaşabilirim, ne paylaşamam?” sorusunun cevabını arıyor.
Bu yazıda bilgilendirme hakkı ile reklam yasağı arasındaki çizgiyi sade, bilimsel ve güncel biçimde anlatıyoruz.
⚖️ Yönetmeliklerin Kısa Özeti
| Yönetmelik | Yayımlanma Tarihi | Kapsam |
|---|---|---|
| Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik | 29 Temmuz 2023 | Sağlık alanında tanıtım, bilgilendirme, reklam yasağı sınırları |
| Sağlık Meslek Mensuplarının Serbest Meslek İcrası Hakkında Yönetmelik | 29 Mart 2025 | Sağlık meslek mensuplarının çalışma usulleri, unvan, tabela, işletme adı düzenlemeleri |
Bu iki yönetmelik birlikte değerlendirildiğinde, sağlık profesyonellerinin hem etik tanıtım hem de yasal uygunluk açısından dikkat etmesi gereken yeni bir dönem başlamış oldu.
🧩 Yönetmeliklerin Amacı
Sağlık alanında reklam yasağının temel amacı:
- Bilimsel geçerliliği olmayan iddiaların önüne geçmek,
- Haksız rekabeti ve yanıltıcı kampanyaları engellemek,
- Hastaların doğru bilgilere, etik yollarla ulaşmasını sağlamak,
- Toplumda sağlık alanında güveni korumaktır.
Bu nedenle artık “promosyon”, “mucize tedavi”, “öncesi-sonrası” gibi unsurlar tamamen yasak kapsamındadır.
📵 Reklam Nedir, Bilgilendirme Nedir?
Yönetmelikte reklam;
“Bir sağlık hizmetinin, kişiyi o hizmeti almaya yönlendirecek biçimde tanıtılması veya teşvik edilmesi”
olarak tanımlanır.
Bilgilendirme ise;
“Toplumun sağlık bilincini artırmak veya mesleki hizmeti açıklamak amacıyla yapılan, yönlendirme içermeyen açıklamalardır.”
🔍 Basit Karşılaştırma
| Reklam (Yasak) | Bilgilendirme (Serbest) |
|---|---|
| “Bu ay %30 indirimli seans fırsatı!” | “Duruş bozuklukları omurga sağlığını nasıl etkiler?” |
| “En etkili tedavi yöntemi bizde!” | “Fizyoterapi sürecinde egzersiz programı neden kişiye özeldir?” |
| “Öncesi-sonrası fotoğraflar” | “Egzersizlerde dikkat edilmesi gereken noktalar” |
| “Mutlu hasta yorumları” | “Bireysel ilerleme takibiyle motivasyon artışı” |
💻 Sosyal Medyada En Sık Yapılan 5 Hata
-
İndirim / kampanya duyurusu yapmak
→ “Bu hafta %20 indirimli” gibi ifadeler reklam sayılır. -
Hasta görselleri paylaşmak
→ Onam alınmış olsa bile etik olarak sakıncalıdır. -
“Mucizevi sonuç”, “garantili iyileşme” gibi iddialar
→ Bilimsel kanıtı olmayan iddialar reklam kapsamındadır. -
Yorum veya teşekkür paylaşımı
→ Danışan ifadeleri “referans” niteliğinde sayılır, yasaktır. -
Marka işbirliği / influencer kullanımı
→ Sağlık hizmetini tanıtmaya yönelik ortak içerikler reklam olarak değerlendirilir.
🧠 Etik Bilgilendirmenin Altın Kuralları
Yönetmelik, bilgilendirmeyi yasaklamaz — yalnızca amacını sınırlar.
Etik paylaşımın temel ilkeleri şöyle özetlenebilir:
- Eğitici olun: Bilimsel kaynaklara dayalı bilgi paylaşın.
- Kişisel başarı değil, toplumsal fayda odaklı yazın.
- Abartılı, yanıltıcı dil kullanmayın.
- Kimlik gizliliğine özen gösterin.
- Fiyat veya kampanya bilgisi vermeyin.
🧾 Kaynak: Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Yönetmeliği, Madde 6–7.
📍 Yeni Dönemin En Kritik Değişikliği: “Kişisel Ad” Zorunluluğu
2025 tarihli yeni yönetmeliğe göre artık sağlık hizmet birimleri yalnızca gerçek kişiler tarafından açılabilir.
Tüzel kişilik (şirket, marka vb.) adı altında faaliyet yasaktır.
Buna göre:
✅ “Uzm. Fzt. Ayşe Demir – Fizyoterapi Ünitesi” uygun
❌ “FizyoLife Sağlık Merkezi” uygunsuz olabilir
Ayrıca tabela, kartvizit ve web sitelerinde yalnızca meslek unvanı ve adı yer alabilir.
Bu düzenleme, “markalaşma” yerine “mesleki şeffaflığı” teşvik etmektedir.
📢 Ne Paylaşabilirsiniz?
Etik sınır içinde kalmak koşuluyla aşağıdaki içerikler uygundur:
- Bilimsel çalışma veya kaynak paylaşımı
- Sağlık farkındalığı yazıları
- Egzersiz / beslenme güvenliği hakkında genel bilgiler
- Klinik iletişim bilgileri ve çalışma saatleri
- Akademik etkinlik duyuruları
- Makale veya blog bağlantıları
💡 Not: İçerikteki dil bilgilendirici olmalı, “randevu çağrısı” içermemelidir.
📚 Bilimsel Dayanaklar
- Harvard Health Policy Review (2023): Etik iletişim, sağlık alanında güveni artırır.
- Journal of Medical Ethics (2024): Bilgilendirici içerikler, hasta karar sürecinde olumlu etki yaratır.
- European Journal of Health Law (2022): Şeffaf bilgilendirme, yanlış yönlendirmeleri %40 azaltır.
Bu araştırmalar, reklamsız iletişimin hem etik hem de etkili olduğunu gösteriyor.
💬 Dijitalleşme ve Etik Tanıtım: Notet Örneği
Dijital dönüşüm, sağlık alanında etik sınırlar içinde kalmayı kolaylaştırabilir.
Notet gibi sistemler, sağlık profesyonellerine:
- Klinik sayfasında yalnızca bilgilendirme odaklı içerik paylaşma,
- Otomatik randevu takvimi ile zaman yönetimi,
- SMS veya WhatsApp hatırlatmaları ile danışan sürekliliği,
- KVKK uyumlu veri güvenliği sağlama imkânı sunar.
Bu sayede klinikler görünür olur, ancak reklam yapmadan etik bir dijital kimlik oluşturur.
📍 Notet – Klinik Bilgilendirme ve Randevu Yönetimi
⚖️ 2025’e Girerken: Etik Görünürlük Dönemi
Yasakların amacı, profesyonellerin sesini kısmak değil;
bilgiyi daha güvenilir, ölçülü ve sorumlu biçimde paylaşmalarını sağlamaktır.
Klinikler artık şunu biliyor:
“Bilgilendirmek, reklam yapmak değildir.”
Ve bu fark, uzun vadede hem danışan güvenini hem de mesleki itibarı güçlendirir.
🔍 Kaynakça
- T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik, Resmî Gazete, 29.07.2023.
- T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Meslek Mensuplarının Serbest Meslek İcrası Hakkında Yönetmelik, Resmî Gazete, 29.03.2025.
- Harvard Health Policy Review, 2023.
- European Journal of Health Law, 2022.
- Journal of Medical Ethics, 2024.